Opublikowano: 3 września, 2024

Premiera nowego tłumaczenia Nowego Testamentu na współczesny język gruziński

Nowy Testament, nazwany po gruzińsku “კარგი ამბავი” (Kargi ambavi – Dobra Nowina), został zaprezentowany w Tbilisi w 2018 roku. Uroczysta premiera nowego tłumaczenia Nowego Testamentu odbyła się 5 grudnia 2018 roku. Tłumaczenie, wydane we współczesnym języku gruzińskim, jest pierwszym łatwym do przyswojenia przekładem Pisma Świętego w tym języku. To tłumaczenie – Dobra Nowina – zostało zaplanowane i zaprojektowane z myślą o młodzieży, osobach z trudnościami w czytaniu oraz nowych czytelnikach Biblii. Z tego powodu jego język jest prosty i zrozumiały. Wydanie nie zawiera żadnych dodatkowych ani pomocniczych materiałów (z wyjątkiem nagłówków).

Na zdjęciu tłumacz, biskup Malkhaz Songulashvili, podpisuje egzemplarze nowego przekładu.

Niezapomniany wieczór – 5 grudnia 2018 roku

Przypomniałem sobie wszystkie dni, miesiące i lata spędzone przy pracy nad tłumaczeniem. Zaczynaliśmy pracę bardzo wcześnie, o 6 rano, co było moją winą, ponieważ mój mózg najlepiej pracuje między 6 a 9 rano. Zaczynaliśmy pracę brutalnie wcześnie i zazwyczaj kończyliśmy wczesnym popołudniem. Avtandil [Avtandil Guruli, Dyrektor Generalny Gruzińskiego Towarzystwa Biblijnego] nigdy nie narzekał i łaskawie dostosował się do rytmu mojego umysłu. To trwało przez ostatnie trzy lata, chociaż prace nad tłumaczeniem zaczęły się znacznie wcześniej. Pierwsze próbne rozdziały Ewangelii Marka i Łukasza zostały przetłumaczone w Oksfordzie, gdzie pracowałem nad moją rozprawą doktorską. Avtandil i dwóch innych kolegów z Towarzystwa Biblijnego, dr Simon Crisp i Kees de Blois, odwiedzili mnie tam, aby skonsultować się w sprawie nowego tłumaczenia. – wspomina Malkhaz Songulashvili. I dodaje:  Profesor Nugzar Bardavelidze twierdzi, że za pięćdziesiąt lat ten dzisiejszy wieczór będzie miał historyczną wartość. Nie wiem, jaka będzie ta wartość, ale wieczór ten będzie niezapomniany zarówno dla mnie, jak i dla niego. Dziesięć lat naszej pracy dobiegło końca.

Głosy obecnych na premierze

Tłumaczenia Biblii zawsze wnoszą powiew świeżości, nie tylko do życia religijnego, ale także społecznego w Gruzji. To nowe tłumaczenie powinno być postrzegane jako kolejny świeży powiew w naszej kulturze. – powiedział profesor Merab Ghaghanidze z Wolnego Uniwersytetu.

Saba Sutidze, student z programu studiów religijnych na Ilia State University, zainspirowany wersetami Rz 1,14 -15 Jestem bowiem dłużnikiem Greków i barbarzyńców, uczonych i niewykształconych. Jeśli więc o mnie chodzi, jestem gotowy także wam w Rzymie głosić Ewangelię powiedział: To właśnie zrobiło Towarzystwo Biblijne, publikując łatwe do lektury tłumaczenie, dostępne  dla wszystkich.

To jest tekst, który będą czytać moje dzieci! – powiedziała Nino Bekishvili, krytyk literacki.

Zwykle czytałam o Bogu jako Ojcu, ale w tym nowym tłumaczeniu mamy „niebiańskiego rodzica” zamiast „Ojca”, co sprawia, że myślę o Bogu z zupełnie innej perspektywy. – Nino Gachechiladze, mówiła o swoich odczuciach, gdy po raz pierwszy przeczytała tekst, w którym Bóg nie jest opisany jako mężczyzna.

Wczoraj przeczytałem w tym tłumaczeniu Dzieje Apostolskie 17 i po raz pierwszy mogłem jasno zrozumieć, o czym jest ten rozdział. Przyszłość należy do tego tłumaczenia i będzie miało więcej czytelników w nadchodzących latach. – powiedział prawosławny duchowny, ojciec Athanase.

Gruzińskie Towarzystwo Biblijne włożyło wiele wysiłku w przetłumaczenie i opublikowanie tej nowej edycji Nowego Testamentu. Tłumaczenia pism judeochrześcijańskich mają długą tradycję w Gruzji, sięgającą V wieku. Jednak wszystkie wcześniejsze tłumaczenia były literalne, teraz powstało pierwsze dynamiczne tłumaczenie, oddające znaczenie tekstu. Była to odważna decyzja, zważywszy na sceptycyzm części społeczeństwa.

Prace nad tłumaczeniem

Kiedy tłumaczyliśmy Nowy Testament, zaczynałem dzień o 5 rano, a potem wychodziłem z domu na palcach, aby nie obudzić rodziny. Jenak czworonożni członkowie rodziny zauważali, że wychodzę z domu i myśleli, że to czas, aby obudzić wszystkich w moim domu. Moja żona Ala musiała wstawać niepotrzebnie wcześnie każdego dnia i karmić oraz zabawiać naszych czworonożnych członków rodziny. Oczywiście Elvira, żona Avtandila, również cierpiała, gdy musiał wychodzić z domu bardzo wcześnie. Zanim zgodzimy się podjąć projekt tłumaczenia Starego Testamentu, powinniśmy skonsultować się z naszymi żonami, nawet jeśli studenci uważają, że musimy to zrobić. – opowiada Malkhaz Songulashvili.

Gruzińskie Towarzystwo Biblijne włożyło wiele wysiłku w przetłumaczenie i opublikowanie tej nowej edycji Nowego Testamentu. Tłumaczenia pism judeochrześcijańskich mają długą tradycję w Gruzji, sięgającą V wieku. Jednak wszystkie wcześniejsze tłumaczenia były literalne, teraz powstało pierwsze dynamiczne tłumaczenie, oddające znaczenie tekstu. Była to odważna decyzja, zważywszy na sceptycyzm części społeczeństwa.

Towarzystwo Biblijne w Gruzji

Delegacja Zjednoczonych Towarzystw Biblijnych (UBS) działa w Gruzji od 1996 roku. W Tbilisi znajdował się sklep i magazyn Brytyjskiego i Zagranicznego Towarzystwa Biblijnego.  Do najważniejszych projektów wydawniczych należą: Nowa Biblia Gruzińska (2001), Encyklopedia Biblii (1997), naukowe wydanie starożytnego tekstu gruzińskiego (projekt wspólny z Instytutem Rękopisów im. K. Kekelidze Gruzińskiej Akademii Nauk, 2004) oraz Starorińskie wydanie Nowego Testamentu (2004).

Towarzystwo ma bogate doświadczenie w pracy nad tekstami biblijnymi i dysponuje jedną z najlepszych bibliotek literatury naukowej i translatorskiej. Posiada również elektroniczne bazy danych oraz specjalistyczne programy, które usprawniają proces pracy nad tekstem. Współpracuje z Towarzystwami Biblijnymi w innych krajach, gdzie wielu naukowców zajmuje się tłumaczeniem Biblii.

Misja i plany Towarzystwa

Misją Towarzystwa jest to, aby Pismo Święte było powszechnie dostępne zarówno w kraju, jak i za granicą, w preferowanym języku, po przystępnej cenie lub bezpłatnie w wyjątkowych przypadkach oraz aby Pismo Święte docierało do jak najszerszego grona odbiorców. Działania obejmują tłumaczenie na język gruziński, publikację oraz dystrybucję Pisma Świętego i powiązanych tekstów oraz dążenie do zwiększenia zainteresowania Biblią na wszelkie możliwe sposoby.

W 2018 roku Towarzystwo Biblijne wydało dynamiczne tłumaczenie Nowego Testamentu na język gruziński. W 2021 roku rozpoczęto tłumaczenie Starego Testamentu według tego samego podejścia, które ma zostać ukończone w 2027 roku.

Gruzja

Ponad 80% z 4,5 miliona mieszkańców Gruzji określa się jako należących do Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego, jednak socjolodzy twierdzą, że tylko około 10% z nich aktywnie uczestniczy w rytuałach. Około 4% gruzińskiej populacji identyfikuje się jako członkowie Ormiańskiego Kościoła Apostolskiego, prawie 2% jako protestanci, a mniej niż 1% jako rzymscy katolicy.

Kościół Prawosławny pozostaje najpotężniejszą instytucją w Gruzji. Mimo, że kapłani Kościoła Prawosławnego uważają Towarzystwo za dostawcę wysokiej jakości książek i innych wydawnictw biblijnych, oficjalnie Gruziński Kościół Prawosławny nie uznaje jego działalności. Gruzja ma bardzo bogate tradycje tłumaczenia Biblii, lecz dziś, podobnie jak w innych krajach prawosławnych, promocja Biblii i jej znaczenia w życiu codziennym nie jest głównym priorytetem Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego.

Materiał tłumaczony z informacji Zjednoczonych Towarzystw Biblijnych (UBS).

Módlmy się:

Aby Pan napełniał każdego uczestnika projektu tłumaczenia Starego Testamentu siłą i inspiracją, tak aby prace zostały ukończone terminowo i bez żadnych opóźnień.

Za młodzież mówiącą po gruzińsku, aby wzmacniała swoje pragnienie studiowania Pisma Świętego.